۲۰٪ کاهش توقف در چاپ فلکسو با CM روغن

طرح مسئله: چرا چاپ فلکسو توقف می‌خورد؟

در این مطالعه موردی، تمرکز ما «کاهش توقف چاپ فلکسو با CM روغن» است. کارخانهٔ بسته‌بندی مشتری طی ۶ ماه با سه مسئلهٔ پرتکرار مواجه بود: چسبندگی رولر آنیلوکس که منجر به ناپایداری لایه مرکب می‌شد، افزایش دمای یاتاقان‌ها و توقف‌های ایمنی، و اکسیداسیون زودهنگام روغن گیربکس که باعث افت ویسکوزیته و سایش دنده‌ها می‌گردید. این رخدادها مستقیماً MTBF را کاهش و OEE را پایین می‌آورد و با افزایش ΔE کیفیت رنگ، بازکاری و ضایعات را بالا می‌برد.

بررسی اولیه نشان داد: شمارش ذرات روغن بالاتر از هدف (ISO 4406: 20/18/15)، آب محلول تا ۹۰۰ ppm، و شاخص اکسیداسیون خارج از محدوده بود. در بخش مکانیکی نیز دمای یاتاقان‌ها در پیک تولید به ۷۸–۸۲ درجه سانتی‌گراد می‌رسید. نتیجه؟ توقف‌های اجباری برای خنک‌کاری، شست‌وشوی آنیلوکس و سرویس گیربکس.

هدف پروژه: کاهش ۲۰٪ توقف با اتکا بر CM مبتنی بر آنالیز روغن و اقدامات هدفمند در فیلتراسیون بای‌پس، انتخاب ویسکوزیته/افزودنی و کنترل رطوبت  بدون سرمایه‌گذاری سنگین در نوسازی ماشین.

رویکرد CM مبتنی بر آنالیز روغن: از نمونه‌گیری تا تصمیم

برای پایش وضعیت (CM)، برنامه‌ای مرحله‌به‌مرحله تدوین شد. نمونه‌گیری از نقاط استاندارد طبق راهنمای ISO 4021 با بطری‌های تمیز هیدروفوب انجام و زنجیره مالکیت نمونه ثبت گردید. شاخص‌های منتخب شامل ویسکوزیته در ۴۰/۱۰۰ درجه، TAN/TBN (با تمرکز بر TAN در روغن دنده)، شمارش ذرات (ISO 4406)، آب کل به روش کارل‌فیشر، شاخص اکسیداسیون، متال‌وِر (XRF) و آزمون فرومغناطیسی PQ بود.

خط مبنا طی دو هفته ایجاد و سپس آستانه‌های هشدار/اقدام تعریف شد. تحلیل روند نشان داد آلودگی ذرات و رطوبت، محرک اصلی اکسیداسیون و افزایش TAN بوده است. داده‌ها به داشبورد نگهداری وارد و با رویدادهای توقف همبسته شد تا اثر علت و معلولی روشن شود. تصمیمات نگهداری (تعویض روغن، دوره‌های فیلتراسیون، تنظیم رطوبت) بر مبنای وضعیت واقعی و نه برنامه تقویمی اتخاذ شد.

• هدف پاکیزگی: ISO 4406 ≤ 17/15/12
• رطوبت: ≤ ۵۰۰ ppm (یا آبداری نسبی زیر ۳۰٪)
• اکسیداسیون: تثبیت روند و جلوگیری از شیب افزایشی
• MTBF: افزایش حداقل ۳۰٪ برای قطعات بحرانی یاتاقان/گیربکس

انتخاب ویسکوزیته و شیمی افزودنی: تعادل بین حفاظت و راندمان

بازنگری دفترچه سازنده و شرایط آب‌وهوایی و بارکاری نشان داد روغن گیربکس فعلی (معدنی ISO VG 220) در دمای عملیاتی ۶۵–۸۵ درجه، ویسکوزیتهٔ مؤثر را بیش از حد بالا می‌برد و اتلاف هدرون را تشدید می‌کند. با تکیه بر CM، به روغن سنتتیک PAO با شاخص گرانروی بالاتر و درجه ISO VG 150 تغییر دادیم تا در دماهای عملیاتی ویسکوزیته در بازهٔ بهینهٔ فیلم‌سازی حفظ شود.

افزودنی‌ها با تمرکز بر:

• AW/EP متعادل بر پایه فسفر/گوگرد با سازگاری با آلیاژهای زرد
• ضداکسیداسیون آریل‌آمین برای پایداری حرارتی طولانی‌تر
• ضدکف سیلیکونی کنترل‌شده برای جلوگیری از حبس هوا و لایه‌برداری مرکب

سازگاری با اورینگ‌های NBR/FKM و پوشش آنیلوکس بررسی و تایید شد. نتیجهٔ انتخاب جدید، کاهش برشی، افت دمای گیربکس، و کاهش مصرف انرژی بود. بازهٔ تعویض از ۳۰۰۰ ساعت به ۴۵۰۰ ساعت تمدید شد، مشروط به تأیید دوره‌ای شاخص‌های CM.

گریس یاتاقان‌ها

برای یاتاقان‌های رولر، گریس بر پایه PAO با غلیظ‌کننده پلی‌یوره (NLGI 2) و افزودنی AW انتخاب شد تا دوام حرارتی بهبود یابد و پایداری مکانیکی در سرعت‌های محیطی بالا حفظ گردد. مقداردهی مجدد از الگوی تقویمی به الگوی CM با سنجهٔ دما/ارتعاش تغییر کرد.

فیلتراسیون بای‌پس و کنترل رطوبت: پاکیزگی، دشمن توقف

یک یونیت فیلتراسیون بای‌پس (kidney-loop) با فیلتر ۳ میکرون مطلق و β≥200 نصب شد تا جدا از مدار اصلی، روغن را به‌صورت پیوسته پالایش کند. کارتریج جاذب آب (ترکیب سلولوز/رزین) نیز برای کاهش رطوبت محلول اضافه شد. دورة راه‌اندازی: ۲۴ ساعت اول پیوسته و سپس ۸ ساعت در هر شیفت، تا رسیدن به هدف ISO 17/15/12.

درگاه‌های تنفسی گیربکس با نفس‌کش جاذب رطوبت تعویض شد و مخزن مرکزی به نشانگر رطوبت مجهز گردید. پایش کارل‌فیشر نشان داد ظرف ۱۰ روز رطوبت از ~۹۰۰ به ~۲۸۰ ppm رسید. افزون بر آن، اتاق مرکب و انبار رول‌ها با رطوبت نسبی ۴۵–۵۵٪ تثبیت شد تا رسوب خشک و چسبندگی بر سطح آنیلوکس کاهش یابد.

برای خطوط تولیدی با چند ماشین موازی، تأمین یونیت‌های فیلتراسیون و فیلترهای یدکی از مسیرهای «پخش عمده روغن صنعتی» و «تأمین عمده صنعتی» هزینهٔ واحد را معنادار کاهش می‌دهد.

مداخله روی رولر آنیلوکس و یاتاقان‌ها: کاهش گرما و چسبندگی

همگام با CM روغن، برنامهٔ شست‌وشوی آنیلوکس استانداردسازی شد: برس نرم، شویندهٔ قلیایی کنترل‌شده، و کنترل هدایت الکتریکی محلول. دمای یاتاقان‌ها با پایش نقطه‌ای مادون‌قرمز هر شیفت ثبت و با کارت CM روغن هم‌بازخوانی شد. کاهش برش ویسکوز و بهبود پاکیزگی روغن به افت ۸–۱۲ درجه‌ای دمای یاتاقان‌ها انجامید و توقف‌های ایمنی ناشی از اورهیت را کم کرد.

• کاهش فرکانس شست‌وشوی سنگین آنیلوکس (از هر ۲ روز به هر ۴ روز)
• ثبات فیلم روغن و کاهش سایش دنده‌های انتقال
• کاهش نوسان ΔE به‌واسطهٔ یکنواختی غلتک و جریان مرکب

چگونه سنجیدیم؟ هدف، روش اندازه‌گیری و تفسیر نتایج

هدف، سنجش اثر CM روغن بر قابلیت دسترسی و کیفیت بود. روش اندازه‌گیری شامل ثبت توقف‌ها و تولید مفید (OEE)، آزمون‌های دوره‌ای روغن (ISO 4406، کارل‌فیشر، ویسکوزیته، اکسیداسیون)، لاگ دمای یاتاقان‌ها، و کنترل کیفیت چاپ از طریق ΔE بر اساس نمونه استاندارد بود. تفسیر به‌صورت مقایسهٔ «قبل/بعد» و بررسی روند ۱۲ هفته‌ای انجام شد.

نتایج زیر خلاصهٔ تغییرات کلیدی را نشان می‌دهد؛ مقادیر به‌صورت میانگین ماهانه یا خط پایه/پس از اصلاحات گزارش شده‌اند.

اقتصاد پروژه: هزینه–منفعت و بازگشت سرمایه

هزینه‌های اجرا شامل: یونیت بای‌پس (یک دستگاه برای دو گیربکس موازی)، فیلترهای ۳ میکرون مطلق و جاذب آب برای ۶ ماه، نفس‌کش‌های جاذب رطوبت، ارتقای روغن گیربکس به PAO VG150، کیت نمونه‌گیری و تحلیل ماهانه، و آموزش اپراتورها بود. صرفه‌جویی‌ها از محل کاهش توقف، افت مصرف روغن، کاهش بازکاری/ضایعات ناشی از ΔE بالا، و کاهش تعویض قطعات سایش‌پذیر حاصل شد.

• کاهش توقف: معادل ۱۰ ساعت/ماه، با نرخ ارزش افزوده خط، بازگشت مستقیم
• کاهش مصرف روغن: ~۲۳۰ لیتر/سال
• کاهش تعمیرات غیرمنتظره: افت هزینه قطعات و نیروی انسانی

با محافظه‌کارانه‌ترین مفروضات، ROI در بازهٔ ۵–۷ ماه محقق شد. ضمناً، هماهنگی تأمین از «عمده‌فروشی روغن صنعتی» و «فروش عمده صنعتی» برای فیلترها و روغن PAO باعث کاهش قیمت واحد شد و موجودی اطمینان‌بخش برای فصل پُرتولید فراهم کرد.

درس‌آموخته‌ها و توصیه‌های عملی برای چاپخانه‌های ایرانی

• نمونه‌گیری استاندارد: خطای نمونه‌گیری بزرگ‌ترین ریسک CM است؛ پر کردن ۸۰٪ بطری و سیل کردن فوری توصیه می‌شود.
• هدف پاکیزگی واقع‌بینانه: به‌جای «صفر ذره»، سطح ISO هدف‌گذاری و حفظ شود؛ پایش روند مهم‌تر از یک عدد منفرد است.
• ویسکوزیته بر مبنای دمای واقعی: چارت ویسکوزیته–دما را با بارکاری و سرعت درگیر کنید، نه فقط توصیهٔ عمومی.
• رطوبت دشمن پنهان: نفس‌کش استاندارد و کنترل رطوبت محیط چاپ، دو برابر تصور اثر می‌گذارد.
• یکپارچه‌سازی با کیفیت رنگ: لاگ ΔE را کنار لاگ روغن ببینید؛ همبستگی‌ها شما را شگفت‌زده می‌کند.
• تأمین بهینه: برای پایداری موجودی، از مسیرهای «فروش عمده روغن صنعتی» و «پخش عمده روغن صنعتی» معتبر استفاده کنید.

پرسش‌های متداول

1.از کجا بدانیم ویسکوزیتهٔ مناسب گیربکس فلکسو چیست؟

به‌جای اتکا به توصیهٔ عمومی، دمای واقعی کارکرد و سرعت/بار را مبنا قرار دهید. با ثبت دمای روغن و گیربکس در اوج تولید و مراجعه به نمودار ویسکوزیته–دما (جهت حفظ ضخامت فیلم)، معمولاً می‌توان بین دو گرید مثلاً VG150 و VG220 تصمیم گرفت. تحلیل مصرف انرژی و دمای یاتاقان پس از تست میدانی کوتاه (۲–۳ هفته) انتخاب را تایید می‌کند.

2.آیا فیلتراسیون بای‌پس برای خطوط کوچک هم توجیه دارد؟

بله، حتی یک یونیت سیار می‌تواند بین چند گیربکس گردش کند. با هدف‌گذاری پاکیزگی ISO و رطوبت زیر ۵۰۰ ppm، طول عمر روغن افزایش می‌یابد و ریسک خرابی کاهش می‌یابد. در بسیاری از پروژه‌ها، صرفه‌جویی از کاهش توقف و مصرف روغن، هزینهٔ یونیت را ظرف چند ماه جبران می‌کند.

3.چه آزمون‌های CM برای چاپ فلکسو اولویت دارند؟

شمارش ذرات (ISO 4406)، کارل‌فیشر (آب کل)، ویسکوزیته ۴۰/۱۰۰°C، شاخص اکسیداسیون، و فلزات سایش (XRF) اولویت دارند. برای یاتاقان‌ها، پایش دما و ارتعاش مکمل نتایج روغن است. مهم‌تر از همه، روندها و همبستگی با توقف‌ها/ΔE را ببینید، نه یک عدد واحد.

4.کنترل رطوبت چه اثری بر چسبندگی آنیلوکس دارد؟

رطوبت بالای محیط و آب محلول در روغن هر دو به ناپایداری لایهٔ مرکب و چسبندگی کمک می‌کنند. با تثبیت رطوبت نسبی محیط روی ۴۵–۵۵٪ و کاهش آب محلول در روغن به زیر ۵۰۰ ppm، سرعت خشک‌شدن ناهمگون و رسوب بر روی آنیلوکس کاهش می‌یابد و نوسان ΔE کمتر می‌شود.

5.چگونه خرید اقتصادی روغن و فیلتر انجام دهیم؟

با تجمیع نیاز سالانه و استفاده از مسیرهای معتبر «فروش عمده روغن صنعتی» و «پخش عمده روغن صنعتی»، قیمت واحد و ریسک断 تأمین کاهش می‌یابد. هم‌زمان، با استانداردسازی گریدها و کلاس فیلتر، مدیریت موجودی ساده‌تر و هزینهٔ انبارداری کمتر می‌شود.

CM روغن، گام عملی به‌سوی بهره‌وری و پایداری در فلکسو

این مطالعه موردی نشان داد که «CM مبتنی بر آنالیز روغن» وقتی با فیلتراسیون بای‌پس، انتخاب هوشمند ویسکوزیته/افزودنی‌ها و کنترل رطوبت همراه شود، می‌تواند به‌طور قابل‌اتکا ۲۰٪ توقف چاپ فلکسو را کم کند. مزیت اصلی، تصمیم‌گیری بر پایهٔ داده است: به‌جای تعویض روغن تقویمی، طول عمر روغن افزایش می‌یابد و مصرف سالانه کاهش می‌یابد؛ در نتیجه هزینه مالکیت پایین می‌آید و ضایعات مرتبط با ناپایداری رنگ (ΔE) کم می‌شود. این یعنی هم بهره‌وری بالاتر (OEE)، هم اثرات زیست‌محیطی کمتر ناشی از دفع روغن مصرفی.

برای چاپخانه‌های ایرانی که با تنوع اقلیم، گردوغبار و نوسان رطوبت روبه‌رو هستند، اجرای یک برنامهٔ CM روغن واقع‌بینانه با حداقل سرمایه‌گذاری ممکن است. شروع کنید با: نقاط نمونه‌گیری استاندارد، تعریف آستانه‌ها، یک یونیت بای‌پس مشترک برای چند گیربکس، نفس‌کش‌های جاذب رطوبت، و انتخاب یک روغن PAO با AW/EP متعادل. سپس نتایج را در قالب MTBF، OEE و ΔE بسنجید و پیوسته بهبود دهید.

موتورازین به‌عنوان مرجع تخصصی تأمین و «عمده‌فروشی روغن صنعتی»، آمادهٔ همراهی شما در انتخاب فنی روغن‌ها، طراحی زنجیرهٔ فیلتراسیون و برنامهٔ آزمون‌های دوره‌ای است؛ از «فروش عمده روغن صنعتی» تا «تأمین عمده صنعتی» تجهیزات جانبی. همچنین برای کنترل آلودگی‌های فرآیندی مرتبط، پیشنهاد می‌کنیم مقالهٔ «آلودگی متقاطع در نساجی؛ پیشگیری، پایش و فیلتراسیون» را مطالعه کنید؛ بسیاری از اصول فیلتراسیون و پایش، بین نساجی و چاپ مشترک‌اند.

نکات کلیدی

• ۲۰٪ کاهش توقف با ترکیب CM روغن، فیلتراسیون بای‌پس و کنترل رطوبت
• بهبود OEE به‌میزان ۶ واحد درصد و کاهش ΔE به ۲٫۱
• کاهش مصرف سالانه روغن به‌طور متوسط ۲۸٪
• بهبود پاکیزگی روغن از ISO 20/18/15 به 17/15/12
• ROI تقریبی ۵–۷ ماه با رویکرد داده‌محور