در دنیای رقابتی امروز، بازار روغن موتور پر از برندهای متنوع با قیمت‌های وسوسه‌انگیز است. بسیاری از مشتریان و حتی برخی اتوسرویس‌ها، به امید صرفه‌جویی در هزینه، به سراغ روغن‌های ارزان‌قیمت و بعضاً بی‌نام‌ونشان می‌روند. اما آیا این انتخاب به‌ظاهر اقتصادی، در نهایت به سود خودرو و موتور آن است؟ این مقاله با بررسی تخصصی عوارض روغن‌های بی‌کیفیت و روایت ۴ تجربه واقعی از تعمیرکاران باسابقه، به شما نشان می‌دهد چرا انتخاب روغن مرغوب از برندهای معتبر مثل پترونول، نفت بهران یا فول لایف اهمیت حیاتی دارد.
آسیب‌های شایع ناشی از روغن نامرغوب
کاهش شدید خاصیت روانکاری
روغن موتور باکیفیت، دارای افزودنی‌هایی است که اصطکاک بین قطعات را کاهش می‌دهد. روغن‌های تقلبی یا بی‌کیفیت فاقد این افزودنی‌ها هستند و در نتیجه:
- موجب سایش سریع پیستون‌ها و یاتاقان‌ها می‌شوند.
- فیلم روغن به‌سرعت شکسته می‌شود.
- در دماهای بالا، گرانروی خود را از دست می‌دهد.
تولید لجن و رسوبات
روغن‌های نامرغوب اغلب به دلیل پایداری حرارتی پایین، در دماهای بالا تجزیه می‌شوند و لایه‌ای از لجن (sludge) در موتور تشکیل می‌دهند. این پدیده می‌تواند:
- مسیرهای روغن‌رسانی را مسدود کند.
- باعث گرمای بیش از حد موتور شود.
- عملکرد سیستم هیدرولیک و تایمینگ متغیر را مختل کند.
خوردگی داخلی
برخی روغن‌های نامرغوب دارای ناخالصی‌های اسیدی یا فلزی هستند که به‌مرور باعث خوردگی اجزای داخلی مثل:
- میل‌لنگ
- شاتون
- پمپ روغن
می‌شوند. این خوردگی، عمر مفید موتور را به‌شدت کاهش می‌دهد.
تجربه اول – موتور تیبا با روغن تقلبی
آقای ناصری، تعمیرکار در شرق تهران، گزارش می‌دهد که یک تیبا با کارکرد پایین و صدای غیرعادی مراجعه کرده بود. پس از بازکردن موتور، متوجه شدند:
- روی پیستون‌ها لایه‌ای از لجن سیاه چسبیده بود.
- یاتاقان‌ها به‌شدت خورده بودند.
- فیلتر روغن کاملاً بسته شده بود.
بررسی بیشتر نشان داد که مالک، برای صرفه‌جویی، از یک روغن با برچسب “فول پرایم” استفاده کرده که تقلبی بوده است. این اتفاق، هزینه‌ای بیش از ۱۰ میلیون تومان برای تعویض قطعات در پی داشت.
تجربه دوم – پژو پارس و تخریب کامل توربو
در یک نمایندگی خدمات خودرو در رشت، تعمیرکار آقای تیموری به موردی از پارس ELX توربوشارژ اشاره می‌کند که پس از ۲ هفته از تعویض روغن با برند ارزان‌قیمت، سیستم توربو از کار افتاد. بررسی‌ها نشان داد:
- روغن فاقد ویژگی‌های ضد فشار بالا (High Pressure Additives) بود.
- روانکاری پره‌های توربو انجام نشده و منجر به قفل کردن بلبرینگ شد.
در حالی که اگر از روغن تاییدشده مثل فول مکس یا ریسینگ استفاده می‌شد، این خرابی رخ نمی‌داد.
تجربه سوم – پراید با مصرف روغن غیرطبیعی
آقای کریمی، تعمیرکار در اهواز، نمونه‌ای از پراید را گزارش می‌دهد که تنها پس از ۲۰۰۰ کیلومتر، سطح روغن آن به شدت پایین آمده بود. مشخص شد که:
- روغن از برند بی‌نامی استفاده شده بود.
- گرانروی (ویسکوزیته) آن پایین بوده و به‌سرعت تبخیر شده.
- سوپاپ‌ها و رینگ‌ها به‌خاطر کمبود روانکاری آسیب دیده‌اند.
با تعویض روغن به برند مطمئن سوپر پیشتاز، مشکل برطرف شد.
تجربه چهارم – رانا و روغن نامتناسب با آب‌وهوای منطقه
در تبریز، یک تعمیرکار به‌نام مهندس رضوی، نمونه‌ای از بهران رانا را معرفی می‌کند که مشتری به اشتباه از روغن با گرید SAE نامناسب (مثلاً SAE 10W30 به‌جای 20W50) استفاده کرده بود. در دمای سرد منطقه:
- روغن به‌سختی جریان پیدا می‌کرد.
- استارت موتور سخت بود.
- اصطکاک اولیه موجب خرابی رینگ‌ها شد.
اگر مشتری از روغن‌هایی چون بهران رانا یا پارس کلاس که برای اقلیم سرد طراحی شده‌اند استفاده می‌کرد، این مشکل رخ نمی‌داد.
راهکارهای پیشگیری از آسیب‌های روغن نامرغوب
انتخاب برند معتبر
برندهایی مثل نفت ایرانول، نفت پارس، پترونول، فلو مکس، سوپرپیشرو سال‌هاست در صنعت روانکار فعالیت دارند و محصولاتشان تست‌شده و تاییدشده‌اند.
بررسی گرید و مشخصات فنی
همیشه به برچسب API، SAE و تاییدیه‌های خودروساز توجه کنید. به‌عنوان مثال:
- API SN برای خودروهای جدید
- SAE 10W40 برای موتورهای پرمصرف
- تاییدیه ACEA برای کیفیت اروپایی
اجتناب از خرید روغن ارزان از مراکز غیررسمی
روغن‌های تقلبی اغلب در فروشگاه‌های نامعتبر عرضه می‌شوند و بسته‌بندی آن‌ها کاملاً مشابه برند اصلی است. برای خرید، به سراغ نمایندگی‌های رسمی و مجاز بروید.
سوالات متداول
1.آیا می‌توان از هر نوع روغن برای هر خودرو استفاده کرد؟
خیر. هر موتور نیاز به روغن با گرید و مشخصات خاص دارد. استفاده از روغن نامناسب ممکن است به موتور آسیب جدی وارد کند.
2.روغن‌های تقلبی را چگونه تشخیص دهیم؟
بسته‌بندی بی‌کیفیت، عدم وجود بارکد معتبر، نبود شماره سریال یا لوگوی کمرنگ از نشانه‌های اصلی روغن تقلبی است.
3.هر چند کیلومتر باید روغن موتور تعویض شود؟
بسته به نوع روغن، شرایط رانندگی و مدل خودرو، بین ۵۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ کیلومتر پیشنهاد می‌شود.
4.آیا روغن‌های خارجی بهتر از ایرانی هستند؟
نه لزوماً. برندهای ایرانی مانند پترونول، ایرانول، بهران و فول لایف در سال‌های اخیر کیفیت رقابتی بالایی داشته‌اند.
نتیجه‌گیری
انتخاب روغن موتور، انتخابی استراتژیک برای سلامت قلب تپنده خودرو شماست. استفاده از محصولات تقلبی یا نامرغوب، تنها به قیمت پایین‌تر منجر نمی‌شود؛ بلکه می‌تواند هزینه‌های چند میلیونی در پی داشته باشد. با انتخاب برندهای معتبر، بررسی دقیق مشخصات فنی، و خرید از فروشندگان رسمی، می‌توان از آسیب‌های جبران‌ناپذیر به موتور جلوگیری کرد. تجربیات تعمیرکاران نشان می‌دهد که روغن نامناسب تنها یک اشتباه ساده نیست؛ بلکه خطری جدی برای سیستم پیشرانه محسوب می‌شود.
موتور آرا رازین با سابقه‌ای درخشان در تأمین انواع روغن موتور، گریس صنعتی و روانکارهای تخصصی، همواره شریک مطمئن تعمیرگاه‌ها و اتوسرویس‌های حرفه‌ای بوده است. این مجموعه با همکاری نزدیک با برندهای معتبری همچون پترونول، ردلوب، نفت بهران، فول لایف و ایرانول، امکان دسترسی سریع، تضمین اصالت کالا و پشتیبانی تخصصی را برای مشتریان خود فراهم کرده است. اگر کیفیت، اطمینان و خدمات حرفه‌ای برایتان اولویت دارد، موتور آرا رازین انتخاب هوشمندانه‌ای است.
بدون نظر