در صنعت دریایی، انتخاب روغن موتور مناسب به‌هیچ‌وجه یک تصمیم ساده نیست. با توجه به فشارهای عملیاتی بالا، سوخت‌های با گوگرد سنگین و پیچیدگی سیستم‌های موتور، انتخاب روغنی که با استانداردهای بین‌المللی همخوانی داشته باشد، برای حفظ راندمان، جلوگیری از خوردگی و افزایش طول عمر موتور حیاتی است. این مقاله به بررسی مهم‌ترین استانداردهای بین‌المللی مانند BN(Base Number)، ISO-F-DMG و طبقه‌بندی‌های مربوطه می‌پردازد تا مهندسان، واردکنندگان و اپراتورهای کشتیرانی بتوانند بهترین تصمیم را اتخاذ کنند.
اهمیت استانداردها در روغن‌های دریایی
روانکارهای دریایی باید عملکردی پایدار در شرایط سخت عملیاتی داشته باشند؛ ازجمله:
- فشارهای حرارتی بالا
- آلودگی ناشی از سوخت سنگین
- تجمع رسوبات و ترکیبات اسیدی
استانداردهای جهانی نظیر ISO، SAE و API، چارچوبی برای اطمینان از کیفیت، محافظت و دوام روانکارها فراهم می‌کنند.
BN یا Base Number چیست و چرا اهمیت دارد؟
تعریف BN
عدد قلیایی (BN یا Base Number) نشان‌دهنده توانایی روغن در خنثی‌سازی ترکیبات اسیدی ناشی از احتراق سوخت گوگرددار است. مقدار بالاتر BN، محافظت بیشتری در برابر خوردگی ناشی از اسیدها فراهم می‌کند.
بازه‌های BN در روانکارهای دریایی
جدول زیرخلاصه‌ای از دامنه BN توصیه‌شده برای موتورهای مختلف دریایی است. انتخاب مقدار مناسب با توجه به نوع موتور و کیفیت سوخت مصرفی، نقش کلیدی در کاهش خوردگی و افزایش عمر موتور دارد.
آشنایی با استاندارد ISO-F-DMG
طبقه‌بندی ISO-F
ISO 8217 جدیدترین استاندارد بین‌المللی برای سوخت و روغن‌های دریایی است که در آن، کدهای ISO-F برای روانکارها تعریف می‌شود. روغن‌های ISO-F-DMG به طور خاص برای موتورهای چهارزمانه با سوخت‌های سنگین فرموله شده‌اند.
ویژگی‌های کلیدی روغن ISO-F-DMG
- دارای پایداری اکسیداتیو بالا
- مقاومت بالا در برابر تولید رسوب
- قدرت پاک‌کنندگی بالا
- محافظت از پیستون و رینگ‌ها در شرایط بار زیاد
تطابق استاندارد با برندهای معتبر بازار
برندهای داخلی و خارجی متعددی روغن‌هایی با استانداردهای فوق تولید می‌کنند. در ادامه به چند نمونه اشاره می‌شود:
- پترونول: روانکارهای دریایی با BN بالا برای موتورهای کراس‌هد
- نفت بهران (بهران رانا): سازگار با موتورهای چهارزمانه با استاندارد ISO-F-DMG
- نفت ایرانول: روغن‌های دریایی با بازده پاک‌کنندگی بالا و پایداری حرارتی
- فول پرایم: انتخابی مناسب برای موتورهای تندرو با مصرف سوخت پایین
- پارس کلاس: گزینه‌ای حرفه‌ای برای استفاده در شناورهای تجاری متوسط
نکات عملی در انتخاب روغن دریایی مناسب
۱. تحلیل نوع موتور و شرایط عملیاتی
موتورهای دو زمانه به روغن‌هایی با BN بالاتر نیاز دارند؛ درحالی‌که موتورهای چهارزمانه شناورهای کوچک به روغن‌هایی با TBN متوسط تا پایین‌تر نیاز دارند.
۲. کیفیت سوخت
سوخت‌های با گوگرد بالا، اسید بیشتری تولید می‌کنند؛ در نتیجه نیاز به BN بالاتری دارند.
۳. تطابق با استاندارد ISO و OEM
همیشه از روانکارهایی استفاده کنید که تأییدیه سازنده موتور (OEM) و تطابق با ISO-F-DMG را دارند.
۴. نظارت دوره‌ای بر کیفیت روغن
آنالیز روغن مصرف‌شده برای ارزیابی سلامت موتور و اثربخشی روانکار ضروری است.
ارتباط استانداردهای API و SAE با روغن‌های دریایی
در کنار ISO، استانداردهایAPI CF/CF-2 و همچنین SAE 30/40/50 برای طبقه‌بندی ویسکوزیته روغن‌های دریایی استفاده می‌شود. روغن‌هایی مانند سوپرپیشرو یا ریسینگ معمولاً دارای طبقه‌بندی SAE و API مناسب برای کاربردهای خاص هستند.
چالش‌های واردکنندگان و تأمین‌کنندگان
تقلب در برچسب‌گذاری
عدم وجود کنترل کیفی در برخی برندهای ناشناخته، خطر تقلب در BN یا تطابق با ISO را افزایش می‌دهد.
نبود مستندات فنی معتبر
محصولاتی که فاقد SDS، آنالیز آزمایشگاهی یا تأییدیه OEM باشند، ریسک بالایی برای موتورها دارند.
پرسش‌های متداول
1.تفاوت BN و TBN چیست؟
هر دو به معنای عدد قلیایی هستند؛ TBN در برخی اسناد آمریکایی و BN در منابع اروپایی استفاده می‌شود.
2.آیا روغن با BN بالا همیشه بهتر است؟
خیر. اگر موتور با سوخت کم‌گوگرد کار می‌کند، BN بالا می‌تواند منجر به تشکیل رسوب شود.
3.آیا ISO-F-DMG تنها برای کشتی‌های بزرگ است؟
خیر. این طبقه‌بندی برای بسیاری از موتورهای چهارزمانه دریایی، از لنج‌های کاری تا کشتی‌های کوچک قابل استفاده است.
4.چگونه از اصل بودن روغن دریایی اطمینان حاصل کنیم؟
- استفاده از برندهای معتبر مانند پترونول، بهران، ایرانول، فول لایف
- درخواست آنالیز آزمایشگاهی و شماره سریال محصول
- خرید از تأمین‌کننده‌های دارای سابقه و مجوز رسمی مانند موتور آرا رازین
نتیجه‌گیری:
در صنعت دریایی، کوچک‌ترین انتخاب اشتباه در روانکار می‌تواند منجر به هزینه‌های میلیون‌دلاری در تعمیر موتور شود. استفاده از روغن‌هایی با استانداردهای جهانی نظیر ISO-F-DMG،BN مناسب و تأییدیه OEM نه‌تنها عمر تجهیزات را افزایش می‌دهد، بلکه ایمنی عملیات دریایی را نیز تضمین می‌کند. برندهایی مانند پترونول، ایرانول، و بهران با تولید روانکارهای دریایی مطابق با این استانداردها، مسیر انتخاب را برای مهندسان آسان‌تر کرده‌اند. برای تصمیم‌گیری بهتر، تحلیل دقیق شرایط موتور، کیفیت سوخت و نوع عملیات الزامی است. توصیه می‌شود خرید از شرکت‌های تخصصی و تأییدشده مانند موتور آرا رازین انجام شود تا هم به کیفیت روغن اطمینان داشته باشید و هم از پشتیبانی فنی بهره‌مند شوید.
شرکت موتور آرا رازین با تجربه‌ای تخصصی در تأمین روغن‌های دریایی مطابق با استانداردهای ISO و API، به عنوان یکی از تأمین‌کنندگان حرفه‌ای روانکار برای شرکت‌های کشتیرانی، واردکنندگان و اپراتورهای تجهیزات دریایی شناخته می‌شود. همکاری با برندهای معتبری چون بهران، پترونول، ایرانول، فول لایف و پارس کلاس، این امکان را فراهم کرده تا مشتریان به محصولات اصل، تحلیل فنی و مشاوره تخصصی دسترسی داشته باشند.
بدون نظر